James Marshall (Jimi) Hendrix (geboren als Johnny Allen Hendrix, Seattle, 27 november 1942 – Londen, 18 september 1970) was een invloedrijke Amerikaanse gitarist en singer-songwriter. Hij werd bekend door zijn virtuoze, flamboyante gitaarspel. Hij bracht een revolutie in het gitaarspelen teweeg door het gebruik van nieuwe akkoorden, feedback en vernieuwende opnametechnieken. Zijn stijl kan omschreven worden als een creatieve, psychedelische verwerking van Rock, Soul, en ook wel van Blues invloeden.
Biografie
Jimi Hendrix werd als Johnny Allen Hendrix geboren op 27 november 1942 om 10:15 's ochtends, in Seattle, Washington, en was van gemengde afkomst (Afro-Amerikaans, Cherokee en Iers). Nadat zijn vader, Al Hendrix, terugkwam van zijn dienstplicht in het leger, noemde hij zijn zoon 'James Marshall Hendrix', omdat Johnny de naam was van een man met wie zijn toenmalige vrouw was vreemdgegaan. Jimi's moeder Lucille, die 17 was toen ze Jimi baarde, was danseres en alcoholiste. Jimi woonde vaak bij familie. Kleine "Jimmy", of "Buster", zoals hij werd genoemd in zijn jonge jaren, was altijd verlegen en terughoudend. Hij groeide op in de achterbuurten van Seattle. Zijn moeder overleed op 2 februari 1958 aan de gevolgen van cirrose.
Beginjaren
Van jongs af aan was hij weg van muziek. Al Hendrix, de vader van Jimi, betrapte hem er regelmatig op de bezem als gitaar te gebruiken. Dit zag hij nadat hij Jimi opdracht had gegeven de kamer te vegen, en na afloop tientallen twijgjes op de grond vond. Hierna besloot Al een ukelele voor zijn zoon te huren. Na een aantal maanden werd het steeds moeilijker voor Jimi's vader om de rekeningen te betalen, zo ook voor Jimi's ukelele. Aangezien Al Jimi's plezier belangrijker vond dan het zijne, gaf hij het saxofoonspel (hij speelde toentertijd zelf sax) op. Zo kon hij een akoestische gitaar voor Jimi kopen, die inmiddels 11 jaar was. Op zijn dertiende kocht Jimi zijn eerste elektrische gitaar, een Supro Ozark 1560 S. Jimi gebruikte deze gitaar toen hij in zijn eerste bandje speelde, The Rocking Kings.
In 1961 verliet Jimi Hendrix de middelbare school om bij het leger te gaan. Later, eenmaal beroemd, vertelde hij vaak aan de pers dat hij van school was gestuurd omdat de rector hem hand in hand had zien lopen met een blank meisje. Dit bleek, op navraag bij zijn oude klasgenoten en zijn vader, absoluut niet waar te zijn.
Jimi ging in dienst bij de luchtlandingsdivisie, die in het zuiden van de VS was gelegerd. Hier ontmoette hij in nabijgelegen cafeetjes veel muzikanten, onder wie Billy Cox, een bassist met wie hij later nog op het Woodstock-festival optrad en enkele singles opnam. Hendrix zag veel goede gitaristen aan het werk, die een grote indruk op hem maakten. Na veertien maanden in het leger in dienst te hebben gezeten werd hij ontslagen vanwege een gebroken enkel na een mislukte parachutesprong. Charles R. Cross, de schrijver van het boek A Room Full Of Mirrors (een biografie over het leven van Jimi Hendrix), beweert echter dat hij zich voordeed als homofiel, en zo hoopte te worden ontslagen uit de luchtlandingsdivisie.
The Jimi Hendrix Experience
Na het ontslag trok Jimi als begeleidend gitarist door de Verenigde Staten, waar hij met vele Soul- en Bluesgroepen optrad, waaronder veel bekende namen als B.B. King, Little Richard, Jackie Wilson, Bo Diddley en The Isley Brothers. Als beroepsmuzikant oefende Hendrix gemiddeld 6 tot 8 uur per dag, een gewoonte die hij tot aan zijn dood vol zou houden. In Greenwich Village in New York, waar Jimi Hendrix optrad als gitarist-zanger met zijn band Jimmy James and the Blue Flames, werd hij ontdekt door Chas Chandler (toen de basgitarist van de Engelse groep The Animals), die hem zag spelen in het plaatselijk bekende Café Wha. Na enkele keren met hem te hebben gesproken, en tientallen keren te hebben gejamd, vroeg hij hem mee te gaan naar Engeland, om daar zijn muziekcarrière van de grond te krijgen.
In Engeland vormde hij een groep onder de naam The Jimi Hendrix Experience. Het was een groep met een paar vluchtig bij elkaar gezochte muzikanten, maar later bleek het een sterk trio te zijn. Jimi Hendrix zong zelf en speelde uiteraard gitaar, en hij werd daarbij ritmisch ondersteund werd door Noel Redding, basgitaar en gitaar, en Mitch Mitchell op drums. Noel Redding was van oorsprong helemaal geen bassist, en Mitch Mitchell kwam uit een heel ander hoekje van de muziekindustrie, namelijk de jazz.
Eenmaal gevormd trad de band op in kleine cafeetjes in Engeland. Door Hendrix' flamboyante verschijning, zijn gitaartechniek en extravagante optredens werden ze al snel populairder, maar echte faam bleef uit. Met de cover Hey Joe, opgenomen in 1966 kwam Jimi Hendrix op nummer 6 in de Britse hitparade. In zijn autobiografie geeft Keith Richards (gitarist van The Rolling Stones) aan dat zijn vriendin in die tijd, Linda Keith, Jimi Hendrix uit enthousiasme een Fender Stratocaster van Keith Richards gaf, en een demo van de song Hey Joe van Tim Rose. Volgens Keith had hij het nummer dus kennelijk van hem gekregen. Later hebben Jimi Hendrix en Linda Keith ook een korte verhouding gehad.
Nadat hun eerste album Are You Experienced in 1967 was uitgebracht, kwam het succes. The Jimi Hendrix Experience werd in Engeland zowat in één klap beroemd. Hun singles werden veel op de radio gedraaid, en de band werd regelmatig uitgenodigd voor televisieopnames van populaire muziekprogramma's. Naarmate de tijd verstreek begon de rest van Europa ook steeds meer lucht te krijgen van The Experience. Al snel toerden hij en zijn band door veel Europese landen, waaronder Frankrijk, Duitsland en Noorwegen.
Hoewel Jimi Hendrix in Engeland successen boekte en zijn faam zich verspreidde, was hij nog weinig bekend in de VS. Het eerste optreden in de VS op het Monterey International Pop Festival op 18 juni 1967 bracht daar verandering in; The Jimi Hendrix Experience sloeg in als een bom en Jimi kreeg de status "from rumor to legend". Op dit optreden stak hij ook zijn gitaar in brand, iets wat hij overigens maar driemaal gedaan heeft. De in brand gestoken gitaar sloeg hij vervolgens stuk op de grond. Andere gimmicks die hij ook al in Engeland gebruikte waren het spelen met zijn tanden, en met de gitaar op zijn rug.
Vanwege een onhandig platencontract moesten er twee platen worden gemaakt in 1967. Het eerste album Are You Experienced werd in mei 1967 voor het eerst uitgebracht. Het tweede album Axis: Bold as Love kwam uit eind 1967. Hierin is veelvuldig gebruikgemaakt van nieuwe gitaar- en studiotechnieken, waarmee Jimi Hendrix tot op de dag van vandaag nog geassocieerd wordt. Op deze plaat staat de klassieker Little Wing en nummers als "Spanish Castle Magic", "If 6 was 9" en "Bold as Love".
Het derde album van de band, Electric Ladyland (1968), wordt door critici beschouwd als het beste (studio)werk in zijn carrière. Het werd ook het best verkochte album dat Hendrix ooit maakte, en het bevat tijdloze klassiekers zoals de cover van Bob Dylans All Along The Watchtower en Voodoo Child (Slight Return). De beroemde hoesfoto van Electric Ladyland, waarop 19 naakte vrouwen te zien zijn, werd tegen de zin van Hendrix gebruikt. Jimi Hendrix zelf had voor deze plaat de voorkeur voor een hoesfoto (gemaakt door Linda Eastman) waarop hij met Redding en Mitchell te midden van een aantal klauterende kinderen op een kunstwerk in Central Park zat. Deze is te zien op de Reprise (VS)-release.
Einde van The Experience
De Jimi Hendrix Experience trad vaak op in televisie-uitzendingen, clubs, en uitverkochte concerthallen. De drie mannen bleken elkaar goed aan te vullen, maar Noel Redding was vaak ontevreden over hoe alles verliep met de band. Hij vond de commerciële hype rond de band maar niets en speelde veel liever op zijn oorspronkelijke instrument, de gitaar, dan te bassen bij The Experience. Redding richtte hierom naast The Experience zijn eigen band op, Fat Mattress. Volgens Mitch Mitchell noemde Jimi de band soms, Thin Pillow.
Het feit dat Noel Redding zijn eigen band had betekende dat hij en Jimi elkaar steeds minder zagen in de studio. Dit betekende onder andere dat Jimi zelf een deel van de baspartijen inspeelde bij het opnemen van zijn album Electric Ladyland (ook op de andere albums speelde hij wel vaker bas). Vaak weigerde Noel dit te doen vanwege Hendrix' perfectionisme. Bij bijvoorbeeld de single "Gypsy Eyes" liet Hendrix Redding de baspartij 43 keer opnieuw inspelen, tot grote ergernis van Redding. Na een optreden op het Denver Popfestival, waarin Hendrix en zijn muzikanten zich moesten opsluiten in een truck vanwege panische fans, kondigde Noel Redding zijn vertrek aan. In 2003 overleed Redding aan de gevolgen van levercirrose.
Woodstock en de Band of Gypsys
In augustus 1969, op het beroemde Woodstock-festival in New York, verraste Jimi Hendrix iedereen door zonder aankondiging (de presentator kondigde hen abusievelijk aan als The Jimi Hendrix Experience) opeens met een totaal andere band op het podium te verschijnen. Hij noemde de band Gypsy Sun and Rainbows, die tijdens het Woodstock-festival bestond uit onder anderen zijn oude legermaatje, de bassist Billy Cox, en Experience-drummer Mitch Mitchell. Verder was de band uitgebreid met een tweede gitarist en twee percussionisten. Zijn optreden op Woodstock wordt door veel mensen een van zijn beste liveoptredens ooit genoemd. In deze show bracht hij onder andere een beroemde controversiële versie van het Amerikaanse volkslied ten gehore. Veel mensen dachten dat dit een protestlied was tegen de Amerikaanse regering, maar Hendrix zelf zei in een interview bij het televisieprogramma The Dick Cavett Show dat dit eigenlijk niet het geval was. "I thought it was beautiful", zei hij glimlachend.
Deze band was geen lang leven beschoren. Jimi Hendrix vormde weer een trio, Band of Gypsys. Legendarisch zijn de optredens in de beroemde Fillmore East rond de jaarwisseling 1969/1970, met Billy Cox en drummer Buddy Miles. Opnamen van een aantal niet eerder uitgebrachte nummers van deze optredens zijn o.a. uitgebracht op de lp "Hendrix Band of Gypsys". Deze lp wordt nog steeds beschouwd als een van de beste livealbums ooit.
The Cry of Love Band
Na ongeveer twee maanden rust te hebben genomen en aan zijn nieuwe album, "First Rays Of The New Rising Sun" te hebben gewerkt, besloot hij zijn oude band, The Jimi Hendrix Experience weer bij elkaar te brengen. Jimi Hendrix, Mitch Mitchell en Noel Redding hadden net bekendgemaakt weer te gaan toeren, maar op het laatste moment haakte Noel Redding toch af en haalde Jimi opnieuw Billy Cox terug als bassist.
De band heeft nooit een officiële naam gehad, maar veel fans die de optredens hebben meegemaakt na hun, overigens ietwat korte, tour noemden de band steevast The Cry of Love Band, naar de naam van de tournee zelf. Veel shows van deze tournee zijn professioneel opgenomen in hoge geluidskwaliteit en worden nu nog steeds beschouwd als gedenkwaardige concerten van Jimi Hendrix.
Electric Lady Studios
Al zijn hele carrière lang vertelde Jimi Hendrix aan veel mensen dat hij graag een plek had voor zichzelf waar hij in alle rust nummers kon opnemen, experimenteren en mixen. In de beginjaren van zijn carrière had hij daar simpelweg het budget niet voor, maar hij maakte zijn droom in augustus 1970 eindelijk waar. Hij zocht samen met zijn geluidstechnicus Eddie Kramer een pand uit ergens in New York dat geschikt was om er een studio in te vestigen. Na een korte zoektocht vond Eddie Kramer een geschikte locatie op 8th Street en liet Jimi zich door professionele architecten leiden om zijn droomstudio te bouwen. Veel conflicten vertraagden de bouw: hevige regenval verwoestte een deel van de ruwbouw en pompen moesten worden geïnstalleerd toen bekend werd dat het pand gesitueerd was boven een ondergrondse rivier. Een zesvoudige lening van Warner Brothers moest de studio uiteindelijk redden.
Jimi Hendrix spendeerde uiteindelijk maar vier weken tijd in de studio, drie weken daarvan terwijl het bouwen van de studio nog in de eindfase zat. Op 26 augustus werd de bouw voltooid en werd een groot openingsfeest gehouden. De volgende dag vloog hij naar Londen voor zijn optreden op het Isle of Wight Festival op 30 augustus 1970. Hendrix zou pas na middernacht het podium betreden.
Electric Lady Studios, zoals Hendrix zijn studio had genoemd, is na Hendrix' dood een immens populaire studio geworden waar veel beroemde artiesten en bands hun muziek hebben opgenomen, onder wie John Lennon, Led Zeppelin, The Rolling Stones, David Bowie, The Who, Stevie Wonder, Frank Zappa, Dave Matthews Band en Green Day.
Dood
Hendrix stierf in het Samarkand Hotel in Londen op 18 september 1970 op 27-jarige leeftijd, nadat hij als gevolg van een overdosis slaappillen en het drinken van wat wijn in een coma was geraakt. Hierbij zou een rol hebben gespeeld dat Britse slaappillen die hij had ingenomen sterker waren dan de Amerikaanse slaappillen, waaraan hij gewend was. Hij werd begraven op het Greenwood Memorial Park in Renton, een stadje bij Hendrix' geboortestad Seattle (WA). Na een autopsie werd duidelijk dat Hendrix in zijn leven nooit verslaafd is geweest aan heroïne en dat dit dus ook niet de doodsoorzaak was, wat destijds veel mensen dachten.
Volgens het boek Inside the Experience van drummer Mitch Mitchell zou Jimi Hendrix op een brancard in de gang van het Londens ziekenhuis, waar hij naar werd overgebracht, zijn gestorven als gevolg van verstikking door braaksel. Als Afro-Amerikaan zou er niet naar hem zijn omgekeken of niemand wist wie hij was.
De omstandigheden rond zijn overlijden zijn echter nooit geheel opgehelderd. Volgens een vroegere roadie is hij vermoord door zijn manager. James ’Tappy’ Wright doet hiermee een boekje open over de mysterieuze dood van deze legende; het staat in scherp contrast met de gebruikelijke aanname dat Hendrix was gestikt in zijn eigen braaksel van die cocktail van wijn en pillen. Volgens de roadie flapte manager Michael Jeffery na de tragedie in een ladderzatte toestand eruit dat hij Jimi Hendrix had vermoord — hij zou hem met de hulp van enkele vennoten vol drank en pillen hebben gegoten, omdat hij bang was dat Hendrix naar een andere manager zou overstappen. Wrights laattijdige bewering (juni 2009) kan niet op waarheid worden getoetst omdat Jeffery in een vliegtuigcrash is omgekomen (drie jaar na Jimi Hendrix' dood en hij zou dit ongeveer een maand voor die crash hebben gezegd).
In 2004 verscheen de documentaire Jimi Hendrix: The Last 24 Hours, (video) waarin beweerd wordt dat de CIA achter de moord op Hendrix zat, vanwege zijn banden met The Black Panthers, en zijn openlijke afkeuring van de oorlog in Vietnam. Jimi was op enkele jaren tijd uitgegroeid tot een wereldster, en zijn (politieke) invloed op de jongeren van Amerika was enorm.
Jimi Hendrix werd begraven op het Greenwood Memorial Park in Renton, een stadje bij Jimi Hendrix' geboortestad Seattle (WA)
Invloed
Jimi Hendrix' stijl was uniek, en ondanks zijn hectische toerschema en perfectionisme bij het opnemen van nummers heeft hij meer dan 300 onuitgebrachte nummers nagelaten. Muzikaal gezien is Hendrix' invloed zeer breed. Ten eerste exploreerde hij de verschillende manieren waarop de elektrische gitaar gebruikt kan worden. Door zijn gebruik van onder andere feedback, distortion en wahwahpedalen zijn deze effecten veel populairder geworden. Ten tweede bedacht Hendrix, onder invloed van onder meer Blues, Jazz en Rhythm-and-Blues-muziek, nieuwe technieken die terug te zien zijn in met name de Rockmuziek, Rapmuziek en vele andere genres. Je kunt zelfs stellen dat zijn muziek aan de basis staat van een aantal nieuwe genres, zoals Funk (of Funkrock) en Heavy metal. Jimi Hendrix speelde meestal op een rechtshandige Fender Stratocaster-gitaar, die hij zelf ombouwde tot een linkshandige gitaar. Behalve dat hij bijdroeg aan de bekendheid van de Stratocaster heeft hij ook een markt gecreëerd voor linkshandige gitaren.
De invloed van Hendrix op zijn generatiegenoten en huidige gitaristen is groot. Voorbeelden van muzikanten die duidelijk door Jimi Hendrix beïnvloed zijn zijn: Jeff Beck, Matthew Bellamy (Muse), Joe Bonamassa, Popa Chubby, Kurt Cobain, John Frusciante, Rory Gallagher, Billy Gibbons, Buddy Guy, Kirk Hammett, Eddie Hazel, Eric Johnson, Lenny Kravitz, Johnny Lang, Yngwie Malmsteen, Brian May, John Mayer, Dave Murray, Ana Popovic, Prince, Joe Satriani, Kenny Wayne Shepherd, Slash, Pete Townshend, Walter Trout, Steve Vai, Stevie Ray Vaughan en Frank Zappa.
Jimi Hendrix